Abstrakcja. Co to znaczy?

Wernisaż: 9 września (czwartek), godz. 18.00

9 września - 10 listopada, sala główna

 

Scenariusz, kurator wystawy: Grażyna Szcześniak

Kurator olsztyńskiej edycji wystawy: Małgorzata Jackiewicz-Garniec

Architektura wystawy: Cezary Koczwarski

Sponsorzy:    

 

W 100-lecie abstrakcji wystawa ze zbiorów Muzeum Narodowego w Gdańsku oraz BWA Galerii Sztuki w Olsztynie i Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy. Wystawa przedstawia bogactwo abstrakcyjnych tendencji. W BWA Galerii Sztuki w Olsztynie od 9 września zobaczyć można ponad 100 dzieł powstałych po II wojnie światowej, kiedy to, zarówno w Polsce jak i w świecie, sztuka bezprzedmiotowa święciła tryumfy.

Abstrakcja, to bodajże najbardziej rewolucyjny kierunek w sztuce, który u progu XX wieku zapoczątkował jej ogromne zmiany. Mówiąc najprościej, sztuka wówczas przestała inspirować się naturą, a zajęła się zagadnieniami czysto formalnymi. Obraz miał oddziaływać na widza siłą barw, kontrastów, zestawieniem form, dynamizmem lub harmonią kompozycji.  

Za twórcę tej rewolucji w sztuce uważany jest Rosjanin Wassily Kandinsky, który swój manifest artystyczny, pierwszą teorię sztuki abstrakcyjnej O pierwiastku duchowym w sztuce, opublikował w 1912 roku, ale pierwszą abstrakcyjną akwarelę namalował już w roku 1910.

Przypadającą w 2010 roku, setną rocznicę powstania abstrakcji Muzeum Narodowe w Gdańsku uczciło ekspozycją W stulecie abstrakcji. Wystawa ze zbiorów malarstwa Muzeum Narodowego w Gdańsku, którą można było zobaczyć wiosną w Pałacu Opatów w Gdańsku Oliwie, siedzibie Oddziału Sztuki Nowoczesnej MNG. Prezentowana w BWA Galerii Sztuki w Olsztynie wystawa Abstrakcja. Co to znaczy, to nowa edycja oliwskiej ekspozycji, wzbogacona o obrazy z Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy oraz z własnej kolekcji olsztyńskiej galerii BWA.

Zainteresowanie się czysto formalnymi zagadnieniami sztuki dało artystom ogromne możliwości eksperymentu, badania i tworzenia nowych zjawisk w sztuce. Artystyczne dociekania powędrowały w dwóch głównych nurtach: abstrakcji geometrycznej (zwanej też zimną) i abstrakcji ekspresyjnej (zwanej gorącą); one z kolei ewoluowały w wiele odrębnych kierunków. Wystawa odzwierciedla ten główny podział i przedstawia bogactwo abstrakcyjnych tendencji. Składa się na nią ponad 100 dzieł powstałych po II wojnie światowej, kiedy to, zarówno w Polsce jak i w świecie, sztuka bezprzedmiotowa święciła tryumfy. Wystawę tworzą dzieła wybitnych artystów polskich. Oprócz nich eksponowane są też powojenne obrazy twórców zagranicznych, m.in. Franka Beanlanda, Wiliama Croziera, Stephena Willatsa.

Relacja video z wernisażu wystawy:

Materiał udostępniony dzięki uprzejmości: www.olsztyn24.com

 

Prezentowane prace

W wystawę wprowadzają dwa wyjątkowe dzieła wskazujące na źródła abstrakcji – gwasz Kandinskiego, Kompozycja barwna z 1935 roku, oraz niewielka praca Josepha Lacassea, Kompozycja na czarnym tle. O wyjątkowości dzieła Lacassea decyduje fakt, że powstało ono w roku narodzin abstrakcji – w 1910.

Po stu latach niebywałego rozwoju tego kierunku, powstania ogromnej ilości jego odmian, ma on wśród twórców i widzów rzesze wyznawców, ale są też tacy, którym słowo „abstrakcja” kojarzy się wyłącznie ze sztuką niezrozumiałą i przez to nie do zaakceptowania. Wystawa i niniejsza publikacja mają za zadanie choć trochę zmienić taki stan rzeczy, opowiedzieć, czym jest abstrakcja, i przekonać, że sama forma – współgranie kolorów, kształtów, linii – potrafi zachwycać, a kontemplowanie „czystej sztuki” – może być źródłem prawdziwej satysfakcji.

Małgorzata Jackiewicz-Garniec
Dyrektor BWA Galerii Sztuki w Olsztynie

 

Wystawie towarzyszą specjalnie wydane, dwie publikacje:

- obszerny katalog wystawy z tekstem Grażyny Szcześniak p.t. „ABSTRAKCJA. Co to znaczy?”
- książeczka dla dzieci p.t. „Opowiem Ci o abstrakcji”, autorstwa Joanny Szymuli-Grygiel
Autorem opracowania graficznego obydwu książek oraz plakatu towarzyszącego wystawie jest Tadeusz Burniewicz