
OO
Marta Zasępa „OO"
wernisaż: 11 kwietnia (czwartek), godz. 18.00
11 kwietnia - 5 maja 2013, sala główna
Kurator: Ewelina Bobińska
Projekt „OO" realizowany był na przełomie 2011 i 2012 roku w lesie na Mazurach. Niczym opisywany przez Junga alchemik Marta Zasępa podjęła się zgłębiania zagadek Natury, a istotą jej sztuki stało się oddzielenie (solutio), poddanie analizie, a następnie synteza, scalenie i wzmocnienie (coagulatio) [1]. Wystawa prezentowana w olsztyńskiej galerii BWA to powstały w przestrzeni blisko 500 m² swoisty labirynt, w którym dźwięki, nieme filmy wideo, fotografie oraz symboliczne obrazy, prowadzą, sugerują, ale nie dają odpowiedzi. Sam tytuł wystawy jest znakiem graficznym podobnym do alchemicznych oznaczeń planet i pierwiastków. Dwie litery „O" złączone jak znak nieskończoności.
Widz w ciemności wybiera własną drogę. Dzięki specjalnej konstrukcji w przestrzeni sugerującej labirynt ma możliwość usłyszenia dźwięków, obejrzenia obrazów - ale niekoniecznie wszystkich projekcji. Losowość jest tu wolnością wyboru. Zwiedzający znajduje wizerunki natury ożywionej jak i martwej dosłownie, obserwuje zjawiska przyrody, odkrywa ich znaczenia, rozpoznaje swoje własne kody. Wejście w ciemną otchłań labiryntu może być przełożoną na język sztuki podróżą. W wielu rdzennych kulturach praktykowano obrzęd przejścia, gdy w przełomowym okresie życia człowiek oddalał się od społeczności, opuszczał znane, bezpiecznego terytorium i udawał się w odosobnienie, aby poprzez intensywne doświadczanie kontaktu z mocą Natury doznać wizji, uzyskać odpowiedzi. Współczesny brytyjski szaman Gordon MacLellan [2] opisuje taką podróż jako celowe wycofanie się z codziennego życia: czas odosobnienia i refleksji, kontakt z Nieskończonym i otwarcie się na wizje utwierdzające na obranej drodze. W tej podróży niezbędne jest wyposażenie się w pewne cechy – umiejętność zwolnienia tempa, wyciszenia, wyostrzenia świadomości i wsłuchania się w świat. Według MacLellana podróż szamańska, niczym podwójna spirala, otwiera nas na świat, ale jednocześnie prowadzi do wnętrza siebie; szaman musi być gotowy na spotkanie ze swoimi lękami, nadziejami i ambicjami, na poznanie swoich pasji, przyjemności i bólu, by nauczyć się cieszyć z tego kim jest i kim, według otrzymanych znaków, ma się stać.
Znaki w projekcie Zasępy to obrazy pełne harmonii i łagodności „zen", kojarzone ze stanem oczyszczenia, udoskonalenia, które mogą przynieść spokój i refleksję. Inne z kolei projekcje zjawisk przyrody, roślin i zwierząt symbolizują upływ czasu, rozpad, rozpuszczenie w przedwiecznym chaosie, arystotelesowskiej materia prima – źródle, do którego powraca wszystko po utracie formy i z którego wypływa przed zyskaniem nowej [3]. Natura przypomina tu o cykliczności życia, o przemijaniu, uwolnieniu od starych więzów i nowym początku. / Ewelina Bobińska /
[1] C. G. Jung, „Mysterium coniunctionis. Studia o dzieleniu i łączeniu przeciwieństw psychicznych w alchemii”.
[2] Gordon MacLellan, ”Shamanism”.
[3] Arystoteles, „Metafizyka”.
Pozostawiam dowolność interpretacji - wywiad z Martą Zasępą w portalu fotopolis.pl
Pierwsza była kula ognia - wywiad w portalu poland-art.com
Marta Zasępa (ur. w 1974), mieszka i pracuje w Warszawie. Absolwentka Wydziału Romanistyki na Uniwersytecie Warszawskim, w 2005 roku ukończyła Warszawską Szkołę Fotografii dyplomem „Krajobrazy wewnętrzne" w pracowni Mariana Schmidta. Zajmuje się fotografią i wideo. Brała udział w wielu wystawach i festiwalach fotografii, ważniejsze z nich to: dokumentalny cykl „Polska Rzeczpospolita Bajkowa", 2005, projekt zbiorowy „Teraz Polska", 2006, festiwal "Mois de la Photo Off", Paryż 2006, instalacja „matką być?!"- projekt „Czerwony Namiot", Miesiąc Fotografii w Krakowie w 2007, Galeria Luksfera, Warszawa 2008, „Warszawa tu mieszkam", 2006/2007 (Varsovie j'y vis), wydany przez Fundację Bęc Zmiana w notesie "Notes.from.Warsaw 2007", Bourse du Talent 2007, „te lubię" , Berlin 2007, wideo „Młodość Witka J.", Miesiąc Fotografii w Krakowie, 2008, Festiwal Dialogu Czterech Kultur, Łódź 2008, Transvizualia Mediascream, Gdynia 2008, wideo "Aquabstraction", Festival de l'Image Environnementale, Paris 2008, Cannes 2008, Arles 2008. "WZ", instalacja wideo, festiwal Przemiany, Warszawa 2009, Festival de l'Image Environnementale, Paris 2010. Jej fotografie znajdują się w kolekcjach w Polsce i zagranicą. Od kilku lat prowadzi warsztaty fotograficzne dla dzieci i młodzieży. Od 2008 wykładowca w Warszawskiej Szkole Fotografii.
Aranżacja, projekt folderu i plakatu: Katharina Kucharska i Fabian Friedhoff,
Dźwięk: Marcin Wiśniewski
Podziękowania za pomoc przy realizacji projektu dla Kuby i Janka Kelusów, Magdy Trzaski-Żukowskiej, Julki i Janki Żukowskich, Piotrka Piekarskiego, Andrzeja Bielskiego oraz Tymona Betleja.
Relacja wideo z otwarcia wystawy: https://www.olsztyn24.com/
Określenie kształtu strachu powoduje, że od niego uciekamy. Marta Zasępa postanowiła nie rezygnować z elementarnej potrzeby konfrontacji z materią, która stawia pytania, a nie tylko daje praktyczne narzędzia do zapominania o nich. Kilkunastomiesięczny pobyt na Mazurach stał się okresem intensywnej eksploatacji własnej intuicji i zaglądania w głąb lasu. Praktyka artystyczna przemieniła się w ezoteryczne poszukiwania. Doświadczenie labiryntu, które stało się formalną częścią ekspozycji w olsztyńskim BWA wydaje się być przeniesieniem z tego zagadkowego leśnego czasu. Tajemnica jaka towarzyszyła artystce może zostać współodczuta.
Wykopane z ziemi kości zwierząt, nagrane dźwięki rozmarzającego jeziora, dźwięki piorunów, rozproszone robaki, czy obrazy czaszki w ogniu i wodzie przypominają o ciągle istniejących mocach, które nie zmieniły się, pozostały na swoim miejscu. Zasępa zagląda pod przykrywkę tego ukrytego świata, kontaktuje się z nim i przywozi go do miasta. Wydaje się, że to jest ten warunek jaki musi spełnić by wywiązać się z umowy z leśnym bytem. Buduje labirynt, do którego może wejść każdy, ale nie każdemu uda się odnaleźć pule sensów jakie są treścią doświadczenia podążania za zmysłami. To uczciwa postawa. Dojrzała, wynikająca ze zrozumienia ciężaru materii w jakiej się porusza.
Ciekawe jest, że Mazury najczęściej są krajobrazem odpoczynku dla miejskich wymiataczy. Domem nad rozlewiskiem dla przemęczonych. Ucieczką o charakterze wyprawy turystycznej z typową rekreacyjną ofertą. I każdy ma swoje Mazury. Marta Zasępa skierowała się w inną stronę, skomunikowała się z energią tego miejsca, a tym samym uruchomiła w sobie inną percepcję. Bardziej pierwotną i potrzebną zarazem. Pozorny ciężar tej magicznej strony natury daje w konsekwencji ukojenie, lekkość, której tak szukamy. / Paweł Bownik /
-----
Marta Zasępa "OO"
11. IV - 5. V 2013, main room
Curator: Ewelina Bobińska
Multimedia installation "OO" presents works created over a year in forests of Mazury region in Poland. Located in north-east Poland, Mazury is one of the most picturesque territory in the country, known for its lakes and forests.
"I worked mostly at dusk and night. Solitary year spent in the forest, away from the civilization let me concentrate, observe and record what surrounded me and what nature let me see. Atmospheric phenomena like rain, snow, particles of life and still nature, animal skulls and bones, sound of breaking ice on the lake, wind – these pictures and sounds were appearing in my mind, like in a dream. They were not invented, they were not intellectual. They came to being intuitively. I followed my instinct in recording them" – says Marta Zasępa.
The "OO" project is an installation that consist of twelve short videos, eleven photos of skulls and sounds of nature. The works are installed in a dark labyrinth, where only photos and videos are well-lit and audience needs to find their own way to discover them.