HEAVY METAL
Heavy Metal - Tomek Baran
Wernisaż: 16 czerwca (czwartek), godz. 18:00
16 czerwca – 24 lipca, sala główna
Kurator: Przemysław Chodań
Tomasz Baran jest jednym z najciekawszych malarzy urodzonych w latach 80. Jako jeden z nielicznych kontynuuje tradycje malarstwa abstrakcyjnego w skrajnie minimalistycznej estetyce. Na wystawie prezentowanej w olsztyńskim BWA przekonamy się również, że Tomasz Baran prowadzi nieustającą rozmowę z malarstwem. Rozbija struktury, dematerializuje lub czyni je niezwykle sensualnym obiektem. W galerii BWA zaprezentowana zostanie praca przygotowana specjalnie z myślą o tutejszej przestrzeni. Malarska instalacja odnosić się będzie z jednej strony do idei totalnego doświadczenia estetycznego, a poprzez użycie "niemalarskich" materiałów zostanie zakorzeniona w codzienności. Przemysłowy, chłodny materiał wykorzystany do produkcji dzieła łączy działanie artysty ze spuścizną eksperymentalnej sztuki postindustrialnej, zaś niepokój i ironia - ze sztuką w nurcie egzystencjalnym. Olsztyńska wystawa będzie doświadczeniem malarskim, w którym zaangażowany zostanie nie tylko zmysł wzroku, lecz również motoryka ludzkiego ciała.
Obraz jest jak lustro. Zachowuje zasadę mimesis, choć nie naśladuje rzeczywistych form. To rzeczywistość odbija się w obrazie. Dzieło sztuki jest przedmiotem opowiadającym o samym sobie oraz o tym, co go otacza. Obita, zniekształcona rzeczywistość traci swoją substancję, materia staje się coraz lżejsza. Nie wiemy, czy poznajemy, czy udajemy, że coś poznajemy, czy poznajemy złudzenie. Materialność dzieła utwierdza się i zatraca, zależna jest od punktu widzenia. Wirtualna rzeczywistość emocji, pragnień i obrazów zdaje się być jedynym obszarem, do którego mamy bezpośredni dostęp – zyskuje na (pozornej) realności, rzeczywistość zewnętrza rozpada się na kwanty i kwarki. Materia jawi się jako wirująca i nieprzewidywalna pustka, z której obiekty wyłaniają się samowolnie i z równą nonszalancją znikają. Sztuka nie służy poznaniu. Jest wyrazem fascynacji nieprzerwaną cyrkulacją form, przygodnością, wyłanianiem się i rozpadem.
----
Abstrakcja sugeruje ahistoryczność, nie znajduje punktów referencyjnych w rzeczywistości społecznej i politycznej. Labirynt znaków i form może kojarzyć się ze światem mitologicznych, animistycznych sanktuariów, zbiorowiskiem przedmiotów niepraktycznych, dziwacznych, a przez to pełnych mocy. Może przenosić w wyobrażoną post-apokaliptyczną przyszłość, w której pozostałości ludzkiej aktywności są równie tajemnicze, a ich znaczenie trudne do rekonstrukcji. Ahistoryczność najpełniej manifestuje się jednak gdy powstrzymujemy pracę wyobraźni i konfrontujemy się z działem takim jakie jest. Porzucając wiedzę, doświadczenie, konceptualizacje oraz własne upodobania. Abstrakcja jest obecnością. By się do niej zbliżyć również widz musi być w pełni obecny. Sztuka jako obiekt koncentracji może służyć uważności, a w konsekwencji porzuceniu podziału na sztukę i niesztukę, wtopieniu jej w codzienność i nadaniu codzienności miana dzieła sztuki.
----
Powtórzenia, multiplikacje, malarstwo jako gra z historią sztuki, w której średniowiecze i współczesność są bliższe niż sądzimy. Obrazy Tomka Barana mogą kojarzyć się z ikonami, skłaniając do rozważań metafizycznych czy religijnych interpretacji. Jednych odsyłają do transcendencji, innych lokują w samym środku materii, czysto formalnych igraszek i dekonstrukcji pojęcia „obraz”. Podobnie jak artystów pop, Tomka Barana interesuje codzienność, powtarzalność oraz iluzja tworzona przez powtórzenia czy wtapianie obrazu w tło. Rzeczywistość ikony i rzeczywistość pop-artu stykają się w zainteresowaniu śmiertelnością. Obie wskazują na pustkę i przygodność, wskazują brak jako ważne doświadczanie egzystencjalne. Doczesność oraz sztuka stają się placem budowy, nieprzerwanym procesem zasłaniania i odkrywania owego braku. Twórczość Tomka Barana, choć abstrakcyjna i minimalistyczna, może kojarzyć się również z barokową fascynacją vanitas, w której humor i horror są równoważne i nieoddzielne. / PC
Tomek Baran - urodzony w 1985 r. w Stalowej Woli, mieszka i pracuje w Krakowie. Dyplom uzyskał w 2010 roku na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie na Wydziale Malarstwa. Zadebiutował w Galerii F.a.i.t. w 2008 roku podczas Akcji Rewaloryzacji Abstrakcji. Wystawy indywidualne jego prac odbyły się między innymi w Bunkrze Sztuki, Galerii AS, Galerii Delikatesy w Krakowie, Galerii MDS we Wrocławiu. Brał także udział w wielu wystawach zbiorowych w Polsce i za granicą. W 2010 roku odbył rezydencję w Montrouge, a w 2012 został laureatem międzynarodowej nagrody Strabag Artaward i odbył rezydencję w Wiedniu.
BAŚNIE ANDERSENA W ILUSTRACJI
Baśnie Andersena w ilustracji
Wernisaż: 9 czerwca (czwartek), godz. 17:00
9 czerwca – 24 lipca, hol BWA
Kuratorka: Grażyna Szpyra
Sponsor wernisażu: .png)
Partner: 
Baśnie duńskiego pisarza, Hansa Christiana Andersena, po raz pierwszy wydane w Kopenhadze w roku 1835, cieszą się niesłabnącą popularnością wśród dzieci i dorosłych na całym świecie. Do dziś baśnie Andersena inspirują artystów i chętnie wydawane są przez wydawców, czego przykładem może być obecna wystawa. Zaprezentowane zostaną na niej ilustracje Krystyny Michałowskiej (do książki wydanej przez IW "Nasza Księgarnia" w 1995 r., nagrodzonej w konkursie PTWK na Najpiękniejszą Książkę Roku), Bogusława Orlińskiego (do książki wydanej przez Wydawnictwo Poznańskie) oraz Aleksandry Kucharskiej-Cybuch (do książek wydanych przez Media Rodzina: „Córka Króla Moczarów”, 2009 r., „Calineczka i Brzydkie Kaczątko”, 2008 r.). Na wystawie znajdą się ilustracje zarówno do znanych utworów, jak i do tych mniej popularnych, które ze względu na wartości wychowawcze warte są przypomnienia.
Autorzy ilustracji to znani i lubiani artyści, laureaci wielu nagród, którzy z powodzeniem nawiązują do tradycji polskiej szkoły ilustracji. Reprezentują różne style i sposoby interpretacji, łączy ich wrażliwość oraz wysoki poziom artystyczny prezentowanych prac. „Moje baśnie przeznaczone są zarówno dla dorosłych, jak i dla dzieci. Te ostatnie rozumieją zewnętrzny tok, a ludzie dorośli odczuwają ich najgłębsza treść” - tak pisał H. Ch. Andersen. Wystawa powinna zatem zainteresować wszystkich zwiedzających, niezależnie od wieku. / GS
Krystyna Michałowska - ukończyła z wyróżnieniem studia w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Była studentką prof. Jana Wodyńskiego (malarstwo), prof. Jerzego Tchórzewskiego (grafika, malarstwo i rysunek) oraz prof. Jana Marcina Szancera (ilustracja). Laureatka licznych nagród, w tym: II Nagrody na Biennale Sztuki dla Dziecka w Poznaniu, Nagrody Roku Polskiej Sekcji IBBY (dwukrotnie) oraz Nagrody Prezesa Rady Ministrów za Twórczość Artystyczną dla Dzieci i Młodzieży. Artystka brała udział w wielu wystawach krajowych i zagranicznych. Jej prace prezentowane były na wystawach indywidualnych: w warszawskiej Kordegardzie i Łazienkach, w Służewskim Domu Kultury w Warszawie (dwukrotnie) oraz w Lublinie. Brała też udział w licznych wystawach zbiorowych w Chinach, Czechach, Danii, Egipcie, Hiszpanii, Izraelu i Japonii oraz w Niemczech, Rumunii, Wietnamie, Rosji, we Włoszech i na Kubie, jak również wielu miastach Polski.
Aleksandra Kucharska-Cybuch - absolwentka ASP w Krakowie, zajmuje się rysunkiem, ilustracją, grafiką i scenografią. Wielokrotnie brała udział w wystawach zbiorowych i indywidualnych w kraju i za granicą. Indywidualnie prezentowała swój dorobek między innymi w Ambasadzie Polskiej w Hadze, Amsterdamie, Maastricht czy w Polskim Instytucie w Bratysławie. Kilka razy brała udział w Międzynarodowym Biennale Ilustracji w Bratysławie (BIB), ostatnio w jubileuszowej, 25 edycji w 2015 roku. Zilustrowała ok. 60 książek dla dzieci, zaprojektowała wiele okładek, m.in. do serii J.L. Borgesa i M. Bułhakowa. Współpracuje z wieloma polskimi wydawnictwami. Ostatnio dla Media Rodzina zilustrowała „Dziadka do orzechów i króla myszy”, „Tajemnicze dziecko” i „Złoty garnek” - E.T.A. Hoffmanna, a wcześniej zbiór baśni H. Ch. Andersena, pt. „Córka króla Moczarów”, „Calineczkę” i „Brzydkie kaczątko” czy „Opowieść wigilijną” Ch. Dickensa. Jest również autorką ilustracji do serii „Opowieści kredensowe” o rodzinie myszek w Agencji wydawniczej Ezop. Dla wydawnictwa Acapit press zilustrowała książki: „O czym pada Śnieg” i „Deszczową zagadkę inspektora Nielubca” Agnieszki Tyszki oraz „Królową ptaków” Zofii Beszczyńskiej.
Bogusław Orliński - studiował na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, gdzie w 1967 r. uzyskał dyplom z wyróżnieniem w pracowni prof. Artura Nachta-Samborskiego. Uprawia twórczość w dziedzinie ilustracji, grafiki wydawniczej i malarstwa. Jest autorem ilustracji i opracowań graficznych do ponad stu książek i wielu czasopism dla dzieci i młodzieży. W 1979 r. otrzymał nagrodę Prezesa Rady Ministrów za twórczość dla Dzieci i Młodzieży, a w 1997 r. nagrodę Alcro Beckers Windsor&Newton w konkursie Współczesna Polska Sztuka Książki (Warszawa). Wielokrotnie wystawiał na Biennale Ilustracji w Bratysławie i Bolonii. Brał udział w prezentacjach sztuki polskiej na świecie, m.in. w Hamburgu, Berlinie, Lipsku, Düsseldorfie, Londynie, Tokio, Pradze, Rio de Janeiro, Belgradzie, jak również w licznych wystawach w kraju. Jego prace można znaleźć w zbiorach BWA w Zamościu oraz w kolekcjach prywatnych w kraju i za granicą.
Maria Grażyna Szpyra - od ponad 30 lat współpracuje z najwybitniejszymi artystami, twórcami i kontynuatorami „polskiej szkoły ilustracji” w zakresie upowszechniania tej dziedziny sztuki. Autor i kurator wystaw ilustracji w kraju i za granicą. W latach 1987-1999 przygotowuje z sukcesami udział Polski w Międzynarodowym Biennale Ilustracji w Bratysławie. Inicjator i organizator ogólnopolskich plenerów i warsztatów ilustratorów. W latach 1978-2000 dyrektor BWA w Zamościu, gdzie zgromadziła jedną z największych, a być może największą, kolekcję oryginalnych ilustracji wypracowując czytelny wizerunek tej placówki jako specjalizującej się w upowszechnianiu polskiej ilustracji. Za całokształt działań w dziedzinie ilustracji otrzymała w 2006 r. Nagrodę Specjalną Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a w roku 2014 Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis.