PAUL CELAN. ODŁAMKI SNU
Monika Wanyura-Kurosad - Paul Celan. Odłamki snu
Wernisaż: 10 maja (czwartek), godz. 18:00
10 maja - 17 czerwca, sala kameralna
„Odłamki snu” powstały pod wpływem twórczości Paula Celana. Bliskiej, mocnej. Niezwykłe światy wyobraźni, które w niej odnalazłam i szlachetna metaforyka stały się inspiracją do cyklu rysunków, instalacji, książki artystycznej i filmu.
Rysunki to zatrzymanie chwili, spojrzenie w głąb siebie. Introspekcja prowadzi do refleksji, a ta do kompozycji. Technika rysunku piórkiem pozwalała mi wniknąć w strukturę powierzchni papieru, naruszyć ją tysiącem dotknięć. Punkty, kreski, przypadkowe plamy utworzyły wibrującą płaszczyznę rysunku. Każdy oddech, ruch ręki znalazły w niej odzwierciedlenie. Struktura kształtowana była redisem i delikatnym piórkiem, co pozwoliło przy trzykrotnym pokrywaniu powierzchni operować wielkością punktu, skalą szarości oraz głębią czerni. Punkty przechodzą w kreski, te mają swój porządek, układ i kierunek. Biegną w gęstniejący cień. Albowiem to właśnie malarska plama, światłocień i głębia były moim celem. To wspaniałe obserwować jak od jednego punktu powstaje rysunek. W założeniu są to kompozycje otwarte, pozostawiam wyobraźni ich potencjalny rozwój.
Instalacja z pasów papieru ryżowego, zakładanego kolejnymi warstwami malatury osadzona została pomiędzy bielą a czernią. Wyjątkiem jest paryski błękit, rozlewający się miękką plamą. Ten niezwykle delikatny a jednocześnie wytrzymały papier przyjmował mocno rozwodnioną farbę i gęste warstwy akrylu. Struktury farby, zmarszczenia i załamania papieru sprawiły, że instalacja zaczęła oddychać, kształtować się i żyć. Kartki czarnego papieru odrywają się od ziemi, wpływają pomiędzy wertykalne pasy. Praca przestrzenna, delikatna, falująca, prześwietlona światłem z kontry, powstała do jednego z najważniejszych wierszy XX wieku, „Fugi śmierci” Celana.
Nieustanne powroty do „Fugi” i biografii poety skłoniły mnie do realizacji impresji filmowej. Magnetyczna siła wiersza, wewnętrzne rozterki i zmaganie się z cieniami przeszłości sprawiły, że rzeczywistość i przeszłość splotły się ze sobą. Malarskość obrazu, muzyka i światło scaliły się w medium idealne do wyrażenia osobistej refleksji. Dlatego tak cenię i lubię film, syntezę sztuk. W impresji pojawiły się czarne arkusze papieru i instalacja–biblioteka, które zaistniały jako element scenografii i związały film z przestrzenią wystawy. Teraz, prace powoli stają się niezależnym, samoistnym bytem. / Monika Wanyura-Kurosad
Monika Wanyura-Kurosad. Absolwentka Wydziału Grafiki w Katowicach Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, dyplom z wyróżnieniem w Pracowni Druku Wklęsłego oraz w Pracowni Malarstwa w 1996 roku. Pracuje na Wydziale Malarstwa, w Katedrze Scenografii Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Zajmuje się grafiką, rysunkiem, sztuką książki i filmem. Przygotowała cykle graficzne inspirowane światłem i pejzażem oraz cykle abstrakcyjnych rysunków tuszem do poezji S. Heaneya, P. Celana i Haiku. Prace prezentowała między innymi w Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha w Krakowie, Miejskiej Galerii Sztuki w Częstochowie, Domu Norymberskim w Krakowie. Brała udział w ponad 90. wystawach w Polsce i za granicą, m.in. w Belgii, Hiszpanii, Japonii, Kanadzie, Rumunii.
PO ŚLADACH...
Jerzy Nowosielski – Po śladach…
Wernisaż: 25 maja (piątek), godz. 18:00
25 maja – 29 lipca, sala główna
Kurator: Michał Bogucki
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury
MICHAŁ BOGUCKI, IGNACY CZWARTOS, PAWEŁ DUTKIEWICZ, JACEK DŁUŻEWSKI, WOJCIECH GŁOGOWSKI, KRZYSZTOF KLIMEK, ANNA KOPEĆ-GIBAS, GRETA LEŚKO, DANYŁO MOWCZAN, JERZY NOWOSIELSKI, WŁADYSŁAW PODRAZIK
Wystawa prezentuje fragment twórczości Jerzego Nowosielskiego – jednego z największych twórców polskiej sztuki współczesnej XX wieku – tę jej część zorientowaną na sakralny porządek, poświęconą ikonie, określającą bliski związek artysty z duchowym aspektem świata.
Aby w pełni poznać twórczość Nowosielskiego, której najgłębszą formą jest jego postawa wobec sacrum, trzeba zrozumieć i przeżyć, że istotą ikony jest czysta abstrakcja, duchowa geometria, że pozorna lekkość, śmiałość formy wymaga wielkiej dyscypliny i skupienia, a materią malarską jest światło.
Prezentacji prac Nowosielskiego towarzyszy również przedstawienie twórczości artystów, którzy byli z nim blisko związani, jego uczniów, ale także tych, którzy go nigdy nie spotkali, a którzy w szczególny sposób, dogłębnie zrozumieli istotę jego twórczości i podążają jego śladami. Przetwarzają doświadczenie twórcze artysty, czerpią z tradycji, ale jednocześnie wnoszą nowe, współczesne wartości.
To również wyjątkowa okazja do obejrzenia rzadko prezentowanych prac Jerzego Nowosielskiego, wypożyczonych z kolekcji kościelnych i prywatnych.
Wystawie towarzyszy film zrealizowany specjalnie na tę ekspozycję przez Jana Lubicza Przyłuskiego, dotyczący realizacji Nowosielskiego w cerkwi w Górowie Iławeckim.
Jerzy Nowosielski – Nie możemy zapomnieć tego artysty, Mistrza. Człowieka wielkiego w małości i małego w wielkości. Pozostawił niezatarte piętno w polskiej świadomości twórczej.
Nie będąc etnicznym Polakiem – ojciec Łemko, matka pochodząca z holenderskich osadników – wniósł do naszej współczesnej kultury powiew Wschodu, skąd przychodzi światło i doświadczenie sztuki zachodniej – czystej abstrakcji.
Ale najbardziej fascynujące są jego myśli. Jasne, dobitne, często „obrazoburcze”, jak odbierali je niektórzy jego współwyznawcy, ale wielu otwierające drogę do poznania prawdy.
Jerzy Nowosielski – nie boję się użyć tego słowa – był geniuszem. I jak to bywa często z geniuszami nie został do końca zrozumiany, przyjęty „w swoim kraju”, czyli tam gdzie przede wszystkim chciał być przyjęty – w przestrzeni sakralnej.
Zadziwia tak mała ilość jego pełnych realizacji. Mógł zrobić wiele więcej. Powstawały projekty, które nie zostały zrealizowane, albo tylko zaczęte i zleceniodawcy z nich rezygnowali. Bali się „co ludzie powiedzą”.
Cieszmy się tym, co pozostało. Polichromia we wrocławskiej katedrze prawosławnej i w dolnej cerkwi na warszawskiej Woli, wnętrze kościoła w Wesołej i na warszawskich Jelonkach, ale przede wszystkim grekokatolickie cerkwie w Białym Borze i w Górowie Iławieckim.
Na wystawie w olsztyńskim BWA poza pracami Mistrza prezentujemy prace tych artystów, którzy kroczą jego śladami. Nie jest to droga łatwa, bo łatwo jest kopiować obrazy Nowosielskiego, ale stworzyć własny świat w oparciu o jego doświadczenie jest bardzo trudno.
Trzeba zrozumieć i przeżyć, że istotą ikony jest czysta abstrakcja, duchowa geometria, że pozorna lekkość, śmiałość formy wymaga wielkiej dyscypliny i skupienia a materią malarską jest światło.
Widziałem kiedyś jak Jerzy Nowosielski malował sławny obraz „Zachód słońca w Bieszczadach” z moimi rodzicami prowadził ożywioną rozmowę, rzucał okiem jaką farbę bierze na pędzel, ale na płótno nie patrzył – ręka sama malowała.
Zaproszeni artyści są bardzo różni, jedni byli studentami w pracowni Nowosielskiego, inni w ogóle go nie spotkali, ale wszyscy coś od mistrza dostali – coś zrozumieli i to w ich twórczości można rozpoznać. / Michał Bogucki
Michał Bogucki. Artysta malarz. Absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Dyplom w 1973 r. Dyrektor Muzeum Ikon w Warszawie od 2009 r. Kurator wystaw Jerzego Nowosielskiego w Moskwie (2000); Walencji, Sarantiago de Compostella, Saragossie, Barcelonie (2004); Warszawie, Królikarnia (2005); Wałbrzychu, BWA, Zamek Książ (2007); Bukareszcie (2008). Kurator wystaw malarstwa, fotografii, architektury, witrażu polskiego w Galerii Karvasla w Tbilisi (2009-2017). Współorganizator międzynarodowych Festiwali; Kina Autorskiego BIAFF w Batumi (2007-2017) i Animacji w Nikozii, Gruzja (2011-2017).
Ignacy Czwartos. Urodzony w 1966 r. w Kielcach. Studiował na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu - Zakład Wychowania Plastycznego w Kaliszu. Dyplom uzyskał w 1993 r. w pracowni Tadeusza Wolańskiego. W 1995 r. współtworzył Stowarzyszenie i galerię OTWARTA PRACOWNIA. Od stycznia 2006 r. pełni w nim funkcję prezesa zarządu. Oprócz malarstwa, zajmuje się ilustracją prasową i książkową. Mieszka i pracuje w Krakowie.
Paweł Dutkiewicz. Studia na Wydziale Malarstwa ASP w Krakowie w latach 1987 – 1992. Dyplom z wyróżnieniem z malarstwa w pracowni prof. Jerzego Nowosielskiego. Doktorat z malarstwa pt. „Malarstwo w przestrzeni” na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, 8 stycznia 2013. Mieszka i pracuje artystycznie w Krakowie.
Jacek Dłużewski. Urodzony w 1966 r. w Zielonej Górze. Studia w PWSSP (obecnie ASP) we Wrocławiu (1986-1989) oraz w ASP w Krakowie (1989-1992) na Wydziale Malarstwa. Dyplom w pracowni prof. Jerzego Nowosielskiego w roku 1992. Od 2017 pracuje na ASP we Wrocławiu na stanowisku profesora nadzwyczajnego, prowadzi Pracownię Rysunku XII w Katedrze Rysunku Wydziału Malarstwa i Rzeźby. Członek Stowarzyszenia Artystycznego Otwarta Pracownia w Krakowie. Zajmuje się malarstwem i rysunkiem, pracuje w cyklach, częstym tematem w jego twórczości jest podróż. Mieszka w Krakowie.
Wojciech Głogowski. Urodzony we Wrocławiu w 1967 roku. Studiował w Zakładzie Wychowania Plastycznego w Kaliszu. Dyplom w pracowni alternatywnych metod dydaktyki plastycznej u prof. Tadeusza Wolańskiego w 1993 r.
Krzysztof Klimek. Urodził się w 1962 roku. Studia w latach 1982-88 w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, w pracowni prof. Jerzego Nowosielskiego. W latach 1988-92 wraz z Łukaszem Gózkiem i Cezarym Wodniakiem prowadził Galerię QQ. W 1933 r - kurator wystawy /przy współpracy z Jarosławem Sucharem/ "WSPÓŁRZĘDNE 19 57,6 E + 50 3,9 N". W latach 1994-95 stypendysta Fundacji Pro Helvetia, La Chaux-de-Fonds. Miał kilkanaście wystaw indywidualnych, udział w dziesiątkach wystaw zbiorowych w Polsce, Niemczech, Wielkiej Brytanii, Holandii, Szwajcarii, Francji.
Anna Kopeć-Gibas. W 2003 roku obroniła z wyróżnieniem dyplom na Wydziale Grafiki i Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi. Zajmuje się grafiką warsztatową, malarstwem i pisaniem ikon. Najważniejsze wystawy indywidualne: Galeria pod Plafonem we Wrocławiu, Galeria Brzozowa w Warszawie, BWA w Skierniewicach, Muzeum Regionalne w Bełchatowie, Muzeum Historii Miasta Łodzi, a także dwukrotnie w ramach wymiany artystycznej w Paryżu. Artystka uczestniczyła również w licznych wystawach zbiorowych. Laureatka II Nagrody VIII Quadriennale Drzeworytu i Linorytu Polskiego, BWA w Olsztynie (2008).
Greta Leśko. Urodziła się, mieszka i pracuje na Podkarpaciu. Studiowała w Instytucie Sztuki Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie. Zajmuje się malarstwem i projektowaniem graficznym.
Danyło Mowczan. Urodzony w 1979 r. Absolwent Lwowskiej Narodowej Akademii Sztuk Pięknych (2006), Wydziału Malarstwa Sakralnego. Prace artysty prezentowane były na wystawach autorskich i zbiorowych w Ukrainie i poza jej granicami. Znajdują się one w kościołach i zbiorach prywatnych w Ukrainie, Białorusi, Rosji, Francji, we Włoszech, w Polsce, Niemczech i Kanadzie.
Władysław Podrazik. Urodzony w 1953 r. w Jodłowej, woj. podkarpackie. Studia rozpoczął w 1984 r. na Wydziale Malarstwa w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Do 1987 studiował malarstwo w pracowni prof. S. Rodzińskiego, a rysunek u doc Z. Grzywacza. Dyplom uzyskał w 1989 r. w pracowni prof. Jerzego Nowosielskiego. Uprawia malarstwo, poezję i pisze teksty o sztuce. Eseje o sztuce publikował w „Tygodniku Powszechnym”, „Wiadomościach ASP”, „Informatorze ZPAP – Okręg Krakowski”, „Głosie Plastyków” i „ArsForum”. W roku 2007 w Wydawnictwie Znak opublikował wraz z Romanem Mazurkiewiczem wybór myśli Jerzego Nowosielskiego pt. „Prorok na skale”. Mieszka w Krakowie.
KATALOG DO WYSTAWY JERZY NOWOSIELSKI - PO SLADACH ...
